پرش به محتوا 
هر کسبوکاری برای پاسخگویی به نیازهای مشتریهای خود، سراغ محصولات جدید میرود. چهبسا محصول فعلی از فناوریهای قدیمی استفاده کند، در حالی که هر کسبوکاری بهدنبال بخشهای جدید در بازار است تا پویایی خود را حفظ کند. کسبوکار دیگری قصد دارد از محصول یا بخشی از آن در محصول دیگر استفاده کرده و آن را کاملتر نماید. در چنین مواردی توسعه محصول جدید، راهکار مناسبی برای کسبوکارهاست و به آنها کمک میکند حضور مؤثری ر بازار داشته باشند.
توسعه محصول جدید (New Product Development) به فرایندی گفته میشود که همه مراحل و فعالیتها برای توسعه محصولهای جدید را شامل میشود. این فرایند از نقطه صفر، یعنی وقتی هیچچیزی وجود ندارد آغاز شده، و تا آمادهشدن محصول برای تجاریشدن و عرضه به بازار ادامه دارد. پس از توسعه محصول، تولید محصول در مقیاس انبوه و عرضه گسترده به بازار آغاز میشود.
شش مرحله توسعه محصول جدید
اگرچه جان کلام فرایند توسعه محصول یکی است، اما تعریفهای متفاوتی دارد. هر نظریهپردازی، توسعه محصولهای جدید را در قالب مراحلی بیان کرده که در ظاهر با دیگری تفاوتهایی دارد. اما میتوان گفت این شش مرحله در بیشتر این تعریفها از توسعه محصول، مشترک هستند:
- بررسی نیاز مشتریها برای توسعه محصول جدید
- ایدهپردازی و غربال ایدهها
- توسعه مفهوم و آزمایش اولیه
- بررسی و تحلیل اقتصادی محصول
- آزمایش محصول جدید
- تجاریسازی محصول
انواع استراتژی توسعه محصول جدید
انواع مختلف با درجات گوناگونی از استراتژی توسعه محصول جدید وجود دارد که می تواند در یک پیوستار از اصلاحات در محصول تا نوآوری های ریشه ای یا فرو ریختن محصول امتداد یابد.
از مطالعه تحقیقات مختلف در این زمینه مشخص می گردد که هنوز یک رویکرد صحیح در تحقیقات مربوط به استراتژی توسعه محصول جدید به دست نیامده و از این سو تصویر تحقیقات مربوط به استراتژی توسعه محصول جدید گیج کننده است.
گوناگونی رویکردها منجر به به وجود آمدن یک معمای عوامل حیاتی موفقیت و حوزه های خاص تحقیقات گردیده است.
در جهت حرکت از تحقیقات یک بعدی به سوی مرزهای منظم، در این بازنگری تلاش بر آن بود تا ضمن نشان دادن ابعاد ادبیات توسعه محصول جدید تحقیقات موجود نیز با یکدیگر مقایسه گردند.
با این نیت ضمن مشخص کردن اهمیت عوامل حیاتی موفقیت در توسعه محصول جدید و محتوای نظری و تجربی آن، حوزه هایی برای تحقیق آتی مشخص می گردد.
فرایند توسعه محصول جدید
فرایند توسعه محصول جدید شامل فعالیتها و تصمیماتی است که از مرحله ایجاد ایده تا ورود محصول به بازار را در بر میگیرد. الگوهای متعددی در این زمینه ارائه شده است. یکی از مهمترین چارچوبهای ارائه شده شامل ۷ مرحله است:
- استراتژی
- تولیدایده
- غربالگری ایده
- تحلیل کسب و کار
- توسعه
- آزمون
- تجاریسازی
چارچوب دیگری نیز شامل ۵ مرحله ارائه شده است:
- استراتژی نوآوری
- استراتژی بازاریابی
- طراحی
- ارزشآفرینی
- عملکرد محصول جدید
دلایل شکست طرحهای توسعه محصول جدید
دلایل زیادی وجود دارد که توجیهکننده شکست طرحهای توسعه محصول جدید محسوب میگردد، ازجمله :
- چندگانه بودن و ابهام در اهداف فرآیند توسعه محصول
- تمرکز برمشتریان کنونی
- توجه ناکافی به زمان
- جهتگیریهای مبهم
- ناکافی بودن مطالعات از بازار
- نبود توجه کافی به نیازمندیها و صدای مشتری
- تعریف بیاساس از محصول
- کیفیت پایین در اجرای وظایف کلیدی فرآیندهای توسعه محصول
- وجود تیمهایی با ساختار ضعیف و غیر کارآمد
همچنین سایر مشکلات مرتبط با توسعه محصولات جدید عبارتاند از :
-کمبود ایدههای مهم در مورد محصول جدید،
-بازارهای خردشده،
-رشد سریع محدودیتهای قانونی و اجتماعی،
-هزینه بالای فرایند تولید محصول جدید،
-کمبود سرمایه و کوتاه بودن عمر محصولات موفق.
نکات بهبود توسعه محصول جدید
- یک چشمانداز بلندمدت برای فرآیند توسعه محصول جدید داشته باشید.
- نظر مشتریان و دیدگاههای فنی درباره محصولات را در اختیار تیم توسعه محصول جدید قرار دهید.
- تیم توسعه محصول جدید را با بودجه مناسب حمایت کنید.
- برای راهنمایی توسعه محصول جدید استراتژی پرتفوی محصول ایجاد کنید.
- محصول جدید باید متناسب با سازمان ایجاد شود. اگر محصولی با بودجه و یا اندازهی کسبوکارتان همخوانی ندارد، فرایند توسعه را از همان ابتدا شروع نکنید.
- روشی برای ثبت نظرات و صدای مشتری داشته باشید.
- از گرایش بیشازحد به ویژگیها اجتناب کنید.
دوره عمر محصول
طبق این تئوری محصولات برای مدت محدودی در بازار میمانند و در این دوره از مراحل
- معرفی
- بلوغ
- اشباع
- نزول
میگذرند.
- مرحله معرفی: مصرف کنندگان و خریداران صنعتی در مرحله اول رغبت زیادی به مصرف کالاهای ناشناخته نشان نمیدهند و به دلائل متعدد در این مرحله سود در سطح پایینی می باشد .
برای بعضی اقلام مصرفی، تبلیغات زیادی مورد نیاز است و شرکت مجبور به دادن تخفیف به خرده فروشان است. به دلیل بالا بودن هزینهها، زیان در این مرحله بالاست و خیلی از کالاها ممکن است در این مرحله با شکست روبرو شوند.
راز موفقیت دراین مرحله تحقیق و توسعه (R&D)، مهارت مهندسی در تولید محصول، مهارت در آزمایش و معرفی محصول میباشد.
- مرحله رشد: اگر محصول مرحله اول را با موفقیت پشت سر بگذارد، دراین مرحله فروش با سرعت بیشتری رشد میکند و مصرف کنندگان و خریداران صنعتی محصول را مورد آزمایش قرار میدهند و در صورت رضایت از کالا خریدهای خود را افزایش میدهند.
- در این مرحله سود شرکت به سرعت افزایش یافته و هزینههای ترغیبی و تشویقی به نسبت افزایش بازده سرشکن میشود. همچنین در این مرحله به دلیل کسب تجربه، فشار هزینه ها کاهش پیدا میکند.
- در این مرحله بر خلاف مرحله معرفی محصول قیمت ها افزایش یافته و از هزینه تمام شده بالاتر میرود و به دنبال آن شرکت هم قادر به پوشاندن زیانهای گذشته است و هم قبل از ورود رقبا به بازار سود خوبی را حاصل می نماید.
- البته این بدان معنی نیست که فقط قیمتها به طور کامل افزایش پیدا میکند بلکه کاهش هزینه ها، خود به خود سود شرکت را افزایش میدهد.
- مرحله بلوغ: در این مرحله رقابت به نحو محسوسی است. رقبا با مشاهده موفقیت محصول، شروع به داخل شدن در بازار میکنند. درانتهای این مرحله نرخ رشد کل بازار رو به کاهش می نهد.
- زیرا از جذابیت محصول در بازار کاسته شده و رشد نرخ فروش شرکت اصلی نیز شروع به تنزل میکند در این مرحله شرکت باید کلیه توان خود را برای نگهداری سطح فروش به کار برد و باید بر روی توزیع کنندههای موجود بیشتر سرمایه گذاری کند زیرا دیگر خبری از بازار جدید نیست.
- در این مرحله هزینه های بازار یابی افزایش یافته و قیمتها باید شکسته شود نتیجتاً سود نیز رو به کاهش میگذارد. دراین مرحله نقش اساسی رابازاریابی ایفامیکند.
- مرحله اشباع: در این مرحله تقاضا برای محصول رو به کاهش است و برای مدتی بازار از این محصول استفاده میکند.
- در این مرحله به دلیل افزایش تولید توسط رقبا،عرضه نسبت به تقاضا فزونی یافته و به همین منظور فروش شرکت اصلی کم می شود.
- رقابت در قیمت، بازاریابی و کیفیت افزایش یافته و تولیدکننده باید به فکر ایجاد تنوع و تغییر در محصول باشد.
- مرحله نزول: در این مرحله فروش با سرعت بیشتری کاهش مییابد و ممکن است کالاهای جدید نیاز مشتریان را بر طرف کند.
- حیات محصول اولیه در بازار بستگی به پایین نگه داشتن هزینه ها دارد.
- این مرحله بسیار حساس است و صلاح نیست که تغییرات کوچک با هزینه های زیاد در محصول به وجود آید. در چنین حالتی نقش حسابداری صنعتی در صرفه جویی هزینه ها بیش از هر مرحله دیگر احساس می شود .
کلام آخر و نکته کلیدی برای صاحبان و مدیران کسب و کارهای کشورمانک: بازار عصر دیجیتال ،منحصر به مکان، کشور و شخص و برند خاصی نیست، مشتریان حق انتخاب دارند و برندهایی موفق خواهند شد که مشتریان عصر دیجیتال تصویر ذهنی مثبتی به آن دارند و تا زمانی که مشتریان به برند ما تصویر ذهنی مثبت داشته باشند. ما پادشاه آن بازار خواهیم بود وگرنه همانند سلاطین زمان های گذشته و بدون شک و تردید: منقرض خواهیم شد و بازار ما را کسان دیگر تصاحب خواهند نمود . کما اینکه تاج و تخت پادشاهان را نیز کسان دیگر تصاحب نمودند.
